21 tháng 7, 2012

Hoa Phuong Tím - Jacaranda

                 
Nhớ thuở quê nhà Việt Nam thân yêu, hình ảnh cây Phượng Vĩ theo đuổi từ trường làng, trường quận đến trường trung học.  Y như có trường học là có cây phượng.
Tôi còn nhớ trường tiểu học quận Cái Bè quê tôi, có một hàng phượng vĩ, dọc theo bờ rào, đối diện với dãy lớp học. Chính hàng phượng này làm dáng cho trường  với lá xanh quanh năm, nhứt là khi gần cuối niên học, hàng phượng đua nhau trổ hoa đỏ thắm… hè về … rồi bãi trường.  Dù nghỉ hè, tôi vẫn thường đi ngang qua hàng phượng, ngắm những cánh hoa đỏ rực yêu đời, như nhựa sống tràn đầy của tuổi trẻ. Tôi vào sân tìm những cánh hoa rụng dẹp đem về ép vào vở. Tôi yêu hoa phượng từ đó.
Lên SàiGòn vào trung học Gia Long, tôi vẫn còn có duyên với cây phượng vĩ . 
Cây phượng này chứng kiến không biết qua bao nhiêu thế hệ, lời tâm tình giữa những mái đầu xanh, của những tà áo trắng núp nắng dưới tàn cây. Khi hoa phượng lộng-lẫy khoe sắc đỏ trên cành, là lúc những cuốn lưu bút được chuyền qua nhau giữa các học sinh vào năm chót của trường, để ghi lại mối dây thân-ái thấm-đậm tình bạn, những kỷ niệm ấm lòng, trước khi chia tay nhau vào ngả rẽ cuộc đời…
                                   …..
 Dưới phượng đỏ, mái đầu xanh chụm lại
 Thì-thầm trao những mảnh vụn tâm tình
 Hoa phượng đỏ như tuổi hồng say nắng
 Buớc vào đời, thơ thới nhẹ hành trang… 
               BV                                     

            Ngoài hoa phượng đỏ, hoa học trò ở Việt Nam - lại còn có  Hoa Phượng Tím,

 Phượng Tím hay Jacaranda

Theo danh pháp khoa học : Jacaranda  mimosifolia (giống lá hoa trinh nữ), hay Jacaranda ovalifolia (lá hình trứng), hoặc Jacaranda acutifolia, gốc Châu Mỹ, họ chùm (Bignoniaceae) là một cây gỗ cao 10-15m,  lá kép hai lần nên có vẽ giống cây phượng vĩ khi chưa có hoa. Cây thích hợp với khí hậu nhiệt đới, và cận nhiệt đới. Tàn lá tỏa rộng 7 đến 10 thước. Phượng tím, có loại cây với hoa tím phơn phớt hồng ; có loại cây với hoa tím phơn phớt xanh, một màu tím lãng-mạn nên loại nầy được trồng nhiều nhất. Hoa hình chuông, dài từ 4, 5cm, có lông tơ, mọc thành từng chùm ; cánh  hoa mỏng-manh, nhẹ tựa hoa giấy. Hoa không hương, nhưng cây gỗ  lại toát ra một mùi hương nồng ấm. Sắc tím đem lại cho phượng tím một vẽ đẹp thơ mộng, khác lạ với màu đỏ rực rỡ của phượng vĩ. Từ lúc hoa nở đến rụng lối 5, 6 ngày, nhưng các hoa chùy ở đầu cành lại tiếp tục nở ra, nên cây có hoa nở thường xuyên. Mùa hoa nở kéo dài khá lâu có thể 4 đến 6 tháng. Phượng tím với đặc điểm : tàn cây rộng, mùa hoa nở dài lâu, màu sắc nên thơ, quyến-rũ, nên được trồng để tô điểm cho thành phố thêm lộng-lẫy với những con đường hoa tím đẹp ngất-ngây !

            Bây giờ  Đàlạt  cũng có phượng tím được du nhập do kỹ sư Lương văn Sáu hội viên hội hoa hồng ở Pháp, sau khi tốt nghiệp trường canh nông Versailles, trở về nước vào năm 1962, đã khó nhọc, nhẫn-nại để trồng cho được cây Phượng Tím .

            Hoa Phượng Tím với màu sắc diễm-ảo đã làm rung động biết bao thi sĩ, nhạc sĩ, như :
« Con đường có hàng hoa Phượng Tím » nhạc Thanh Trang :
                                                           ……..      
                                                           Từng trưa nắng quanh trời
                                                           Ngoài khu phố đông người
                                                           Nhìn đôi mắt em cười
                                                           Chợt như thấy luôn màu hoa tím roi.                                      

 Hoa Phượng Tím, cũng là hoa học trò ở Cali.  Mùa hoa nở thường vào  tháng năm, tháng sáu, cũng sắp sửa là mùa chia tay của học sinh, trùng với thời điểm kết thúc năm học.
Mùa hoa phượng tím ở Cali cũng đẹp vô cùng  với những chuông hoa lung linh tắm nắng ban mai. Màu tím rực lên thanh cao, êm êm, dịu dàng, gợi nhớ…

                        Phượng tím:        
                                                       Trời Cali tràn đầy hoa phượng tím
                                                       Tím không gian một thuở xuân thì
                                                       Mây lãng đãng đưa ai về trường cũ
                                                       Thơ tình đầu màu mực tím trinh nguyên….
                                                       Trên lối đi tràn đầy hoa phượng tím
                                                       Bước chân ai giẫm nhẹ thảm hoa mềm
                                                       Thoáng qua rồi tấm chân tình quyến luyến !
                                                       Xót tình đầu… hoa phượng tím rơi rơi…   
                                                       BV
                                                                                                                                                                   
Ở  NAM  PHI (Afrique du Sud) khi đến thành phố Prétoria vào Xuân, tôi như chìm vào một khung trời màu tím. Prétoria, ngoài những giá trị văn hoá, lịch sử lâu đời, và lối kiến trúc hài hòa giữa Anh và riêng biệt của Nam Phi, còn được mệnh danh là « thành phố Hoa Tím Jacaranda ».
Prétoria có hơn 70.000 cây phượng tím, và mỗi năm khi đất trời sang Xuân cũng là mùa hoa nở. Những con đường, công viên, ngõ phố ngập tràn một màu tím biên-biếc với những hàng cây Jacaranda nhuộm sắc. Trên là nền trời trong xanh với nắng ấm, với ánh sáng tuyệt   vời, lý tưởng cho các nhiêp ảnh gia !.   Cả một bức tranh thiên-nhiên diễm-tuyệt !
Nhiều nơi, các nhánh phượng hai bên đường giao nhau như kết thành một vòm trời tím nhạt, mình tưởng chừng như đang dạo bước trong công viên. Sau vài ngày hoa rụng, vì không được quét dọn thường như ở bên đường, nên mặt đất công viên dưới tàn cây  đều phủ dầy những cánh hoa trông như một thảm nhung xinh xinh màu tím. Dạo chơi trên thảm hoa này, mình có cảm tưởng như nhẹ tênh, như một fakir tọa thiền trên thảm, mà bồng-bềnh trôi theo áng mây.
            Tôi rời Nam Phi với những hình ảnh đẹp, độc đáo như : safari trong parc Kruger ; lên Montagne de la Table (vì đỉnh núi là mặt bằng-phẳng như cái bàn , trên đó có  vườn  thực vật quốc gia lớn) ; đến Mũi Hảo Vọng (Cap de Bonne Espérance)*, cách xa thành phố Cape Town lối 30 km ;  với Cap Point lộng gió, để viếng ngọn hải đăng hướng dẫn tàu bè qua lại vùng biển mênh-mông  giữa hai đại dương giao tiếp nhau : Ấn Độ Dương và Đại Tây Dương v.v.v. nhưng tất cả hình ảnh đó như có vấn-vương một màu luyến-nhớ  Phượng Tím Jacaranda ! 
                                                   Jacaranda mùa hoa tím nở
                                      Tím cả vòm trời, tím cả lối đi
                                      Tôi yêu hoa tím trong niềm nhớ
                                      Thơ-thẩn lặng nhìn hoa tím rơi… 
                                                      BV

Ở  ÚC CHÂU, vì Úc nằm về Nam bán cầu nên bốn mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông lại trở nên ngược với Việt Nam hay các nước châu Âu, Mỹ nằm phía Bắc bán cầu.
Khác cây phượng vĩ ở Việt Nam với hoa đỏ rực trên nền lá xanh báo hiệu mùa Hè về ; thì ở Úc, vào tháng 9, 10, 11 khi hoa phượng tím lung linh khoe sắc  là báo hiệu mùa Xuân đến.  Mùa hoa nở, ta chỉ thấy toàn hoa là hoa, không thấy lá đâu.
 Sydney có nhiều phượng tím, cả thành phố như một bức họa tím nên thơ, một khoảng trời tỏa hương nhẹ nhàng. Tím rực rỡ mê hồn, tím nên thơ quyến rũ !
Brisbane là thành phố đồi núi, nên từ những con dốc cao nhìn xuống bìa rừng phía thấp, ta thấy cả một vùng chập-chùng phượng tím.

                                    Chào Úc châu, chào mùa Hoa Phượng Tím
 Tím một trời biên-biếc giữa hồn tôi
 Tím một chiều cơn gió lướt qua đồi
 Trước hoa tím cho áo dài em tím
 Cho bãi cỏ non đang xanh hóa tím
 Tím chân nghe một dáng ngọc tuyệt trần
 Mái tóc thề tím ngát tuổi thanh xuân
 Tôi chợt thấy cuộc đời đầy diễm phúc...
 ...........
                                    Chào Sydney, đầu mùa  Hoa Phượng Tím
                                                Tím một trời bát ngát giữa đời tôi…
                                                ………                                       Ph.Vũ

            Vào tháng năm, nếu ta dạo chơi PARIS, ngước nhìn tháp Eiffel ngạo nghễ vươn mình trong không gian ; thì gần chân tháp, tầm mắt ta lại bị lôi cuốn bởi một làn sóng lụa tím đẹp mê hồn, lung linh theo gió lay. Đó là hàng Phượng Jacaranda thẳng tấp trổ đầy những chùm hoa chuông tím. Trước cái mỹ quan này, ta thấy một tương phản thú vị, giữa một tháp sắt thép sừng sững,  vững chắc và những cánh hoa, sắc màu thơ mộng, gợi nhớ, gợi thơ, thật mong manh !     
  Áo Tím ngày xưa tím ngát lòng
  Giờ chừ thấy Tím vẫn thương mong
  Em ơi thuở ấy yêu màu Tím 
  Biết mấy buồn đưa em lấy chồng.   
                T.Vỏ
                                  
Tôi yêu màu tím, tất cả những hoa màu tím với những sắc độ khác nhau.
            Tôi yêu Phượng Tím vì cái màu vừa dịu-dàng, vừa mê-hoặc. Trên cành, hoa đã tím nhưng lúc rụng xuống đất, không héo, không phai, mà vẫn còn là màu tím để tiếp-tục tô điễm « cho bãi cỏ non  đang xanh hóa tím », cho gốc phượng thêm xinh - có lẽ vì thế người ta bảo…cái màu tím này là cái màu tím thủy chung !.

Cái màu bàng bạc của Hoa Phượng Tím Jacaranda, cho ta một không gian thật đẹp và lãng-mạn ; cái màu tím phôi-phai như có lẫn phiên-phiến một chút xanh, tưởng như họa sĩ pha loảng hai màu ấy với cả hồn thơ, để tạo thành một màu đặc biệt luyến-nhớ,  màu của Phượng Tím !
                                          Sắc tím khiến lòng tôi da-diết mãi
                                          Loài hoa từng níu giữ bước chân tôi.

                                                                             Bach Vân

« Cap de Bonne Espérance », được Trip Advisor - trang điện tữ  tầm cở nhất  trong lĩnh vực du lịch thê’ gioi - trong cuộc thăm dò năm 2011, bầu là  «điểm đến tuyệt vời nhất thế giới »

                  

               PHUONG   TÍM  -  JACARANDA